Στην εταιρεια που δουλευω, στο ακριβως διπλανο γραφειο απο εμενα βρισκεται μια κοπελα 24 χρονων. Απο καιρο τωρα παρακολουθω οτι την ωρα που εχει δουλεια, εργαζεται πυρετωδως για να τελειωσει γρηγορα, με μοναδικο σκοπο να εξοικονομησει τον απαραιτητο για αυτην χρονο ωστε να ασχοληθει με το facebook . Ειχα μπει απο καιρο στο διλημμα να της ζητησω να μου γραψει ενα μκρο αρθρο για το πως βλεπει το facebook. Η Κατερινα λοιπον οταν της το ζητησα…στην αρχη αιφνιδιαστηκε…στην συνεχεια προβληματιστηκε…και στο τελος δεχθηκε. Δεν ειχε νοημα να κατσω εγω να γραψω ενα αρθρο για το συγκεκριμενο κοινωνικο φαινομενο. Ηθελα να μεταφερω το συγκεκριμενο θεμα στο blog μεσα απο τα ματια ενος εξοικειωμενου χρηστη.
Ας αφησουμε λοιπον την φιλη μας την Κατερινα να μας μιλησει……
«Το Facebook είναι ένας δικτυακός χώρος που στις μέρες μας έχει ξεπεράσει τους 60 εκατομμύρια χρήστες. Θα μπορούσε κανείς να το περιγράψει ως μια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνούν με τους φίλους τους, να δημιουργήσουν νέες σχέσεις ή να ξαναβρεθούνε με φίλους παλιούς από το σχολείο και το πανεπιστήμιο. Ο κάθε χρήστης μπορεί να δημιουργήσει την προσωπική του σελίδα (profile), με τα ονομαστικά του στοιχεία, τις φωτογραφίες του, τα ενδιαφέροντα του. Μπορεί να περάσει κανείς ευχάριστα την ώρα του στο facebook ψάχνοντας παλιούς φίλους, παίζοντας παιχνίδια και συμπληρώνοντας όλα αυτά τα κουίζ για το τι ζώο είσαι, τι είδους ναρκωτικό, πώς θα είναι η ζωή σου στο μέλλον, τι αμάξι σου ταιριάζει….πόσο καλός εραστής είσαι και πολλά άλλα παρόμοια. Η υπηρεσία είναι εξαιρετικά εύχρηστη και ευχάριστη! Αυτή όμως είναι η καλή εξήγηση…
Αν δούμε το facebook από την άλλη του πλευρά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι θεωρείται το μεγαλύτερο φακέλωμα όλων των εποχών για χάρη των μεγάλων πολυεθνικών και διαφημιστικών εταιρειών οι οποίες μέσα από όλα αυτά τα ευχάριστα κουίζ συλλέγουν πληροφορίες για τον καθένα ξεχωριστά. Η υπηρεσία διαθέτει ένα πλήθος εφαρμογών (applications) με τεστ προσωπικότητας (είναι τα κουίζ που ανέφερα παραπάνω) που για να σου αποκαλύψει τα αποτελέσματα είσαι υποχρεωμένος να καλέσεις κ άλλους είκοσι φίλους σου να χρησιμοποιήσουν την ίδια εφαρμογή.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα για μένα εστιάζεται στο σημείο που ο χρήστης συγχέει την εικονική ζωή του στο χώρο του facebook με την πραγματική του ζωή. Θεωρώ ότι ο καθένας δημιουργεί έναν δικό του κόσμο, μια καθημερινότητα…εξαιτίας όλων αυτών των εφαρμογών. Άτομα τα οποία είναι επιρρεπή σε τέτοια ερεθίσματα , π.χ έφηβοι, που δεν έχουν αναπτύξει ακόμη την προσωπικότητα τους, είναι τρομερά εύκολο να μπερδέψουν την πραγματική τους ζωή, την αυθεντική επικοικωνία με τους φίλους τους με τον κάλπικο κόσμο που έχουν δημιουργήσει στο χώρο. Αυτό συμβαίνει διότι η υπηρεσία σου προσφέρει εφαρμογές με καταστάσεις που βιώνεις στην πραγματική σου ζωή. Φυσικά, εννοώ τα applications μέσω των οποίων μπορείς να στείλεις έναν καφέ στους φίλους σου, ένα ποτό…σοκολάτες…., μπορείς να παίξεις φτιάχνοντας το ιδανικό σπίτι για σένα, η ακόμη να δημιουργήσεις χρήματα να γίνεις δηλαδή εκατομμυριούχος και να χαρίσεις κιόλας στους φίλους σου. Βέβαια θεωρώ ακόμη πιο ακραίο το πασίγνωστο σε όλους application “ friends for sale”. Mέσω της συγκεκριμένης εφαρμογής μπορεί κανείς να αγοράσει τους φίλους του. Όταν κάποιος προσκαλεί τους φίλους του να εφαρμόσουν το application εξοικονομεί χρήματα για κάθε φίλο που προσκαλεί. Έτσι λοιπόν μπορεί κανείς να κερδίσει χρήματα και να αγοράσει τον κάθε χρήστη του facebook είτε είναι φίλος του, είτε όχι. Ο κάθε χρήστης ξεκινάει από μία πολύ χαμηλή τιμή ( αν δεν κάνω λάθος πρέπει να είναι ένα δολάριο) και κάθε φορά που τον αγοράζει κάποιος η τιμή του ανεβαίνει. Ο αγοραστής μ’ αυτόν τον τρόπο ανεβάζει και τι δική του τιμή και έτσι έχει και στην κατοχή του τους φίλους του οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως “pets” δηλαδή κατοικίδια. Καθημερινά δίνεται μάχη από τους χρήστες του facebook για το ποιος θα αγοράσει ποιόν και για το κατά πόσο θ’ ανέβει η τιμή του καθενός. Μάλιστα πριν λίγο καιρό ένα γνωστό μου ζευγάρι χώρισε επειδή η κοπέλα παραπονιόταν ότι αγοράζουνε άλλες γυναίκες το αγόρι της. Αυτό δείχνει πόσο μπορεί μια τέτοια υπηρεσία στις μέρες μας να επηρεάσει αλλά και να καθορίσει τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων ακριβώς για το λόγο ότι κάποιοι άνθρωποι δεν μπορούν να θέσουν διαχωριστικές δικλείδες μεταξύ της πραγματικού και του εικονικού κόσμου του facebook.
Tέλος, θα ήθελα να επισημάνω ότι ο κάθε χρήστης στις μέρες μας θεωρεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας του τη συγκεκριμένη υπηρεσία και πλέον έχει γίνει βασική ανάγκη του καθενός να επικοινωνήσει μέσω όλων αυτών των εφαρμογών είτε με φίλους είτε με αγνώστους. Όλο αυτό δείχνει ότι η πραγματική επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων ολοένα και εκλείπει και ο καθένας ψάχνει διεξόδους για να καλύψει τις κοινωνικές του ανάγκες.
Καλώς ή κακώς αυτή είναι η πραγματικότητα…ο χρόνος θα δείξει πώς θα εξελιχθεί αυτή η κατάσταση και που θα καταλήξει…«
Παρακαλω δωστε προσοχη στην λεξη …κατοικιδια…pets…Ειναι πλεον φανερο οτι ο μεγαλος αδελφος οχι μονο μας παρακολουθει, αλλα προσπαθει να ελεγξει οσο μπορει την ζωη μας. Προσπαθει να την διαμορφωσει. Ενα ειναι σιγουρο…τιποτα δεν μπορει να υποκαταστησει την ανθρωπινη επαφη. Εκει κρινονται ολα…στην επαφη…ειτε προκειται για ερωτικη σχεση, ειτε για απλη φιλια. Εκει και η αναμετρηση με τον εαυτο σου, πως μπορεις να συμβιωνεις με τους αλλους, ποσο επηρεαζεσαι απο την καθημερινοτητα, ποσο ετοιμος εισαι να καταλαβεις τα προβληματα του αλλου, ποσο μπορεις να δεχεσαι και να σεβεσαι τον διπλανο σου ετσι οπως ειναι, χωρις να θελεις να φτιαξεις ενα ομοιωμα σου σαν κερινο αγαλμα που απλως να σε ακουει. Τιποτα δεν μπορει να αντικαταστησει την καλη παρεα που ανοιγει ενα μπουκαλι κρασι για να πιουν στην υγεια τους, την παρεα που σε ενα bar πινουν τα ποτα τους και τα σφηνακια τους ακουγοντας την μουσικη που θελουν, τιποτα δεν αντικαθιστα την παρεα ενος φιλου που εχει ερθει σπιτι σου να ακουσετε ενα καινουργιο group που ανακαλυψε, τιποτα τελος δεν αντικαθιστα την ερωτικη επαφη. Πολλες φορες ειναι η αναγκη που σε ωθει να δημιουργησεις μια εικονικη πραγματικοτητα, αγνοωντας οτι η αληθεια ειναι διαφορετικη απο αυτη που ελπιζεις. Ειναι ομως η αναγκη για ανθρωπινη επαφη, που δυστυχως εχει χαθει, με αποτελεσμα εταιρειες να προσπαθουν να αντικαταστησουν την ελλειψη αυτη, με τον συγκεκριμενο διαδυκτιακο τοπο. Το θεμα ειναι ποσο ευαλωτος εισαι. Ας μην αφησουμε τον μεγαλο αδελφο να διαμορφωσει την ζωη μας. Ας ορισουμε εμεις οι ιδιοι πως θα διαχειριστουμε τις δυνατοτητες της τεχνολογιας που μας προσφερονται.