σύνελθε γιώργο μου….μην παίρνεις ληγμένα…

«Τα οικονομικά μέτρα αποτελούν πατριωτική ευθύνη, καθώς προέχει η επιβίωση του έθνους», δήλωσε από τη Βουλή ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του προέδρου του ΛΑ.Ο.Σ. Γιώργου Καρατζαφέρη αναφορικά με την επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα στις 14 και 15 Μαΐου. (πρώτη είδηση στο in.gr από όπου και η photo)

Συγνώμη βρε Γιώργο μου, καλό, ψιλολιγνό μου παληκάρι, παράξενε ταξιδιώτη μου, δεν θέλω να διακόψω τον διάλογο σου με τον πρόεδρο του ΛΑ.Ο.Σ. , γιατί βλέπω ότι βρίσκεστε σε περιόδο ξαφνικού έρωτα και η αλληλοεκτίμηση σας πηγάζει από την κοινή -μεταξύ σας- αντιμετώπιση των προβλημάτων της χώρας, πιθανόν να ταιριάζει η φιλοσοφίας σας για την ζωή, ή να σας αρέσει η ποίηση, δεν είναι ντροπή, αλλά θα ήθελα να σε ρωτήσω για αυτό που μας λές συνεχώς …δηλαδή για την «επιβίωση του έθνους».

Να σε ρωτήσω λοιπόν κάτι το εξής απλό…με ποιόν τρόπο θα σώσεις το έθνος όταν καλύπτεις και συμμαχείς με όλους αυτούς που χρεοκόπησαν το έθνος;  Ασφαλώς η ερώτηση είναι ρητορική και δεν περιμένω απάντηση, αλλά μήπως σου θυμίζει κάτι η περίφημη υπόθεση με το «σκάνδαλο του χρηματιστηρίου» επί εποχής του πρώην προέδρου σου του εκλεκτού κυρίου Σημίτη; Μήπως θυμάσαι κάτι από τα δομημένα ομόλογα και την υπόσχεση σου ότι θα λάμψει η αλήθεια; Μήπως θυμάσαι κάτι από τις προμήθειες της SIEMENS που διαχρονικά συσσωρεύθηκαν στα ταμεία των κυβερνήσεων που πέρασαν όλα αυτά τα χρόνια και που οι επίσης νέοι πολιτικοί σου σύμμαχοι από την οικογένεια Μητσοτάκη (φτού, φτού, φτού) είχαν άμεση επαφή με τους εκπροσώπους της εν λόγω εταιρείας; Μήπως θυμάσαι τις υπέρογκες προμήθεις για κυβερνητικά στελέχη από τα εξοπλιστικά προγράμματα της τελευταίας εικοσαετίας; Αλήθεια βρε Γιώργο μου αυτόν τον Εφραίμ τον έχεις δεί τώρα τελευταία;

Σταματάω εδώ την απαρίθμηση όσων χρεοκόπησαν το έθνος γιατί η λίστα είναι ατέλειωτη, αν και όλο τα ίδια ονόματα βρίσκουμε σε αυτήν όσο και να την ξαναδιαβάζουμε. Απλά θέλω να σου πω κάτι τελευταίο, έτσι σαν συμβουλή. Για να σώσεις το έθνος Γιώργο μου πρέπει να συμμαχήσεις με την ελλαδική κοινωνία που ετοιμάζεται να διαλυθεί και όχι με όσους την διέλυσαν ή ετοιμάζονται να την αποτελειώσουν (Κομισιον – Ε.Κ.Τ.- ΔΝΤ)

Αλλά από ότι βλέπω εσύ έχεις επιλέξει ήδη τις συμμαχίες σου. Εκτός εαν εννοείς ότι για να φτιάξεις από την αρχή ένα «νέο έθνος» πρέπει πρώτα να καταστρέψεις εντελώς αυτό που προυπήρχε, οπότε εαν εννοείς αυτό ήδη έχω αρχίσει να βλέπω κάποια πρώτα δείγματα της αντιεξουσιαστικής σου φιλοσοφίας. Εξάλλου έχεις δηλώσει ότι είσαι «αντιεξουσιαστής στην εξουσία» (κοινώς τα έχεις εντελώς χαμένα) και μάλλον για αυτό δεν πιστεύεις στα δημοψηφίσματα. Και εγώ που νόμιζα ότι φοβάσαι την γνώμη του έθνους, αυτού του έθνους που εσύ δηλώνεις ότι θέλεις να σώσεις….

η ελλάδα κατά την εποχή της δντκρατίας…

το παραπάνω σήμα αποτελεί μια ιδέα του Οδυσσέα Γαληνού.

Νομίζω ότι δεν ωφελεί να επικεντρωθώ στον τρόπο λειτουργίας του Δ.Ν.Τ. εξάλλου υπάρχει συσσωρευμένη εμπειρία από το είδος της «τεχνογνωσίας» που παρέχει ο συγκεκριμένος μηχανισμός ο οποίος αποτελεί τον πολιτικό βραχίονα του ακραίου νεοφιλελευθερισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Αρκετές χώρες μεταξύ των οποίων το Μεξικό, η Αργεντινή, η Λετονία, η Ουγγαρία έχουν δοκιμάσει τα αποτελέσματα της «στήριξης» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Το γεγονός ότι ένας σοσιαλδημοκράτης βρίσκεται επικεφαλής αυτού του μηχανισμού, αλλά και ότι μια ακόμα σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση καταφεύγει στην συνεργασία με τους πλέον επαχθείς κοινωνικούς όρους δεν θα πρέπει να μας ξενίζει. Στο παρελθόν αλλά και στις μέρες μας οι αυτοαποκαλούμενοι «σοσιαλδημοκράτες» έχουν εφαρμόσει πολύ πιο σκληρές αντικοινωνικές πολιτικές, σκληρότερες ακόμα και από τις δεξιές φιλελεύθερες κυβερνήσεις συμπληρώνοντας και αναδιαρθρώνοντας το διαλυτικό τους πολιτικό έργο. Επί της ουσίας η ελληνική κυβέρνηση παραδίδει τον οικονομικό σχεδιασμό της χώρας σε έναν παγκόσμιο ιδεολογικό μηχανισμό με συγκεκριμένη άποψη για την οικονομική κρίση. Θεωρεί πολύ απλά ότι τα συμπυκνωμένα –τα τελευταία χρόνια- κέρδη των αγορών πρέπει να επανακάμψουν μέσα από μειώσεις μισθών και συντάξεων, την απελευθέρωση των απολύσεων, την ελαστική εργασία, την παραχώρηση του δημόσιου τομέα σε μεγάλα ιδιωτικά επενδυτικά συμφέροντα, μια σειρά από μέτρα που θα επαναφέρουν το καπιταλιστικό σύστημα στο δρόμο της ανάπτυξης και της αέναης συσσώρευσης κεφαλαίου ως απαραίτητη προϋπόθεση για μια νέα και ευέλικτη μορφή κερδοφορίας. Πρόκειται περί ενός ιδεολογικού και πολιτικού μηχανισμού, τον οποίο ο πρωθυπουργός της χώρας και η κυβέρνηση του επέλεξαν ως πολιτικό τους σύμμαχο αυτές τις κρίσιμες ώρες. Εντύπωση βέβαια προκαλεί η «ολιγωρία» των οικονομικών υπηρεσιών της Ευρωπαικής Ενωσης και η έλειψη ουσιαστικής στήριξης ενός κράτους- μέλους από τις κερδοσκοπικές επιθέσεις των παγκόσμιων αγορών στα πλαίσια ενός τοκογλυφικού δανεισμού που αναδεικνύει οχι μόνο το έλλειμμα πολιτικής αλληλεγγύης που υπάρχει στην Ευρώπη, αλλά και την πλήρη επικράτηση του νεοφιλελεύθερου πολιτικού μοντέλου σε πανευρωπαικό επίπεδο. 

 
Θεωρώ ότι θα έχει μεγαλύτερη χρηστικότητα εκ μέρους μου μια αναλυτική προσπάθεια της περιγραφής του ιδεολογικού πλέγματος που επιχειρείται να συγκροτηθεί από την ελληνική κυβέρνηση και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης στην προσπάθεια τους να αφομοιώσει η ελληνική κοινωνία τα επερχόμενα οικονομικά μέτρα γέννημα-θρέμα ενός άκρατου οικονομικού ιμπεριαλισμού της ευρωατλαντικής πολιτικής συμμαχίας,  με όσο το δυνατόν λιγότερες κοινωνικές εντάσεις.
Η όλη προσπάθεια οικοδομείται πάνω σε δύο πυλώνες. Ο πρώτος έχει να κάνει με την αναφορά, για μια ακόμα φορά στην διαχρονική πορεία αυτού του τόπου, της έννοιας του όρου «έθνος» ως απαραίτητο εργαλείο τιθάσευσης των πιθανών αντιδράσεων από τις επιβαλόμενες αντικοινωνικές πολιτικές  και ο δεύτερος με την χρησιμοποίηση του επικοινωνιακού μέσου που επέβαλε την νεοφιλελεύθερη νεοτερικότητα στην σύγχρονη ελληνική κοινωνία.

 
Ο δεύτερος πυλώνας ακουμπάει σε ένα πλέγμα συναισθημάτων που οριοθετείται από την  «καθημερινή αποθέωση των φοβικών συνδρόμων» της ενιαίας συλλογικής συνείδησης. Εχουμε σε εξέλιξη μια καθαρή προσπάθεια ιδεολογικού ηγεμονισμού που ως σκοπό έχει την διαχείριση της «πληροφορίας» και ως μέσα προς επίτευξη του σκοπού χρησιμοποιούνται η τηλεόραση και ο έντυπος τύπος. Οι κατέχοντες την εξουσία γνωρίζουν καλά ότι η «πληροφορία έχει την ίδια δύναμη με την σφαίρα» και την δύναμη αυτή χρησιμοποιούν απέναντι στον χωρίς ιδεολογική άμυνα τηλεθεατή και αναγνώστη. Με αυτό τον τρόπο στην περίπτωση που ο μέσος έλληνας πολίτης-τηλεθεατής θέλει να αντλήσει ενημέρωση για να διαμορφώσει άποψη για τα τεκταινόμενα, του παρέχονται δύο μοναδικές επιλογές. Είτε να ενημερωθεί από τα δελτία των οκτώ, αποδεχόμενος μηνύματα περί επικείμενης εθνικής καταστροφής που μεταφέρονται από «αναλυτές» δημοσιογράφους οι οποίοι παίζουν πολύ καλά τον ρόλο του φοβισμένου και τρομοκρατημένου παρουσιαστή άποψης, συμμετέχοντας και συμπάσχοντας  –υποτίθεται- σαν ένα σώμα, μια ψυχή, στο δράμα του  έλληνα πολίτη που ετοιμάζεται να πληρώσει το τίμημα της καπιταλιστικής κρίσης, είτε να επιλέξει να μην ενημερωθεί καθόλου παρακολουθώντας μόνο σατυρικές εκπομπές και κουτσομπολίστικα ειδησεογραφικά δελτία. Τα «αστειάκια» ανάμεσα στους συγκεκριμένους «αναλυτές» έχουν πλέον σταματήσει, ενώ τα αντιπαραθετικά ειρωνικά χαμόγελα, έχουν αντικατασταθεί από βλοσυρές γεμάτο «αγωνία» και προβληματισμό εκφράσεις που αναδεικνύουν την «σοβαρότητα της κατάστασης». Επαναλαμβάνονται συνεχώς εκφράσεις όπως «εφιαλτικά σενάρια», «απελπιστική κατάσταση», «οδυνηρή λύση», «αναγκαίο κακό», «μηχανισμοί στήριξης της χώρας», ενώ οι πιο φανατικοί υποστηρικτές της κυβερνητικής άποψης, Skai tv, Mega, Alter, έχουν αναλάβει εργολαβία την κατασυκοφάντηση και διαστρέβλωση του αριστερού αντιπαραθετικού λόγου σε συνδυασμό με την ανάδειξη της «αναποτελεσματικότητας» των κινητοποιήσεων και των συλλογικών αντιστάσεων. Εχεις λοιπόν σαφέστατα δύο επιλογές, ή να πάθεις κατάθλιψη, λέξη που αναφέρεται πολύ συχνά σε μια καταγεγραμμένη έρευνα από φοιτητές στο Πάντειο  πανεπιστήμιο με την επίβλεψη της Αλεξάνδρας Κορωναίου (αναπληρώτρια καθηγήτρια κοινωνιολογίας), ή να αγνοήσεις την πραγματικότητα κλείνοντας μάτια και αυτιά στην επικείμενη διάλυση του κοινωνικού ιστού της χώρας, προσπαθώντας κατά μόνας να αντιμετωπίσεις τις εξελίξεις απομονώνοντας τον εαυτό σου από οποιοδήποτε συλλογική δράση.
 

Αυτή την στιγμή η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε κατάσταση σοκ. Και να σκεφτεί κανείς ότι ακόμα δεν έχει αρχίσει να μετράει τις πληγές της. Βρίσκεται σε αρχικό στάδιο συνειδητοποίησης του γεγονότος ότι επίκεινται αρνητικές σαρωτικές διαθρωτικές αλλαγές στο επίπεδο πλέον της καθημερινής επιβίωσης. Εδώ βρίσκεται το δεύτερο στάδιο παρέμβασης της «διαχειριζόμενης πληροφόρησης». Η προσπάθεια αυτή αποτελεί μια απόπειρα «έκφρασης» της οργής που νοιώθει ο έλληνας πολίτης και προς το παρόν επιχειρείται να διοχετευθεί –πολύ επιτυχημένα είναι η αλήθεια-  μέσω μιας γενικευμένης αποδοκιμασίας απέναντι σε ολόκληρο το φάσμα του πολιτικού συστήματος, πράγμα άκρως επικίνδυνο, υιοθετώντας απόψεις «επιτέλους να γίνει κάτι», ή «να πληρώσουν κάποιοι» γενικώς και αορίστως. Μια προσπάθεια ενοχοποίησης προσώπων και όχι πολιτικών, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση ενοχικών συνδρόμων για ολόκληρο το σώμα της κοινωνίας. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι ξέρουν πολύ καλά να παίζουν αυτό το παιχνίδι επειδή υπάρχει ένα διόλου ευκαταφρόνητο πελατειακό ως προς το πολιτικό σύστημα κοινό που ίσως μέσα σε αυτό το πλέγμα ενοχών αναγνωρίσει μέρος της ατομικής του ευθύνης.

 Σε μια τόσο σοβαρή πολιτική κρίση, όσο αυτή που διανύουμε, οι διαχειριστές της πληροφόρησης πρέπει να προβάλλουν «μελλοντικές λύσεις» και επειδή πολύ φοβάμαι ότι η αυτοκριτική αποτελεί είδος σε ανεπάρκεια στην συλλογική κοινωνική συνείδηση της χώρας μας, έχουν ήδη αρχίσει τα σενάρια περί ανεύρεσης ενός νέου ηγέτη-σωτήρα μη προερχόμενο από τον πολιτικό χώρο. Προφανώς δεν εννοώ από τον στρατιωτικό χώρο, εξάλλου η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο, σίγουρα όμως υπάρχει άπλετος χώρος για έναν επιφανή επιχειρηματία όπου θα αναδιατάξει, θα αναδιοργανώσει το δικομματικό σύστημα που στην συνείδηση του μέσου έλληνα έχει ήδη απονομιμοποιηθεί, δεν έχει όμως απορριφτεί σαν πολιτικό σύστημα διακυβέρνησης. Με λίγα λόγια στα μάτια του μέσου έλληνα, κυρίως της φοβισμένης και υπόδουλης μικροαστικής τάξης, δεν φταίνε οι εφαρμοσμένες πολιτικές που βιάζουν κατ εξακολούθηση το μεταπολιτευτικό σύστημα δημοκρατίας, αλλά τα πρόσωπα που εφαρμόζουν αυτές τις «στρεβλώσεις», λες και οι συγκεκριμένες αντικοινωνικές επιλογές μπορούν να εκφραστούν από νέα και άφθαρτα πρόσωπα. Εχω την αίσθηση ότι ακόμα βρισκόμαστε στην αρχή της διαμόρφωσης ενός νέου πολιτικού σκηνικού το οποίο θα σηματοδοτήσει οριστικά το τέλος του πολιτικού σκέλους της μεταπολίτευσης. Ζητούμενο παραμένει το γεγονός με ποιο τρόπο θα συνεχιστεί η πολιτισμική κληρονομιά της νεοελληνικής νεοτερικότητας που μέρος της οφείλεται στην επταετή δικτατορία, ενώ την συνέχεια της σε επίπεδο νοοτροπίας ανέλαβαν εργολαβικά οι κυβερνήσεις του δικομματισμού.

 Από την αρχή ορίσαμε ως πρώτο πυλώνα στήριξης της κυβερνητικής προσπάθειας την αναφορά σε ιστορικές έννοιες όπως «έθνος» και «ηγέτης». Φαίνεται τελικά πως σαν «πολιτεία» είχαμε πάντα ανάγκη από έναν ηγέτη, ακόμα και από έναν ελλειματικό ηγέτη που κυκλοφορεί ως «παράξενος ταξιδιώτης» ανά την υφήλιο, για να οδηγήσει τον «λαό του» στην γη της επαγγελίας. Πάντα έψαχνε έναν δικό του Μωυσή, μια και έχει ακόμα την αίσθηση ότι σε αυτή την γη κατοικεί ένας περιούσιος λαός με το «λαμπρό και ένδοξο» παρελθόν σε θέση οδηγού της μελλοντικής του πορείας. Ακόμα και εάν δεν υπάρχει αυτή η προσωπικότητα, που σίγουρα δεν υπάρχει, εμείς θα έπρεπε να την δημιουργήσουμε ως αντίβαρο της πολιτικής ένδειας των συλλογικών πολιτικών υποκειμένων που βρέθηκαν στο τιμόνι του «έθνους». Ο ελληνικός λαός έχει δημιουργήσει μια σχέση αλληλεξάρτησης με συμπτώματα πελατειακής-δουλικής συμπεριφοράς στους ηγέτες που διαχειριστήκαν τις τύχες του κυρίως κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης. Στο επίπεδο της πνευματικής υποδούλωσης του έλληνα πολίτη και στο επιβεβλημένο αίσθημα εξάρτησης του λαού από έναν φωτισμένο ηγέτη, μεγάλο ρόλο διαμορφωτή του πνευματικού ραγιαδισμού των ελλήνων έχει παίξει η ορθόδοξη εκκλησία και η διαχείριση της θρησκευτικής εξουσίας. Το κακό έχει τις ρίζες του στο Βυζάντιο. Εκει όπου αποθεώνεται η άποψη για «έναν πραγματικό θεό, ένας κυρίαρχος αυτοκράτορας, εκφραστής του θεού επί της γης». Η πολιτισμική κουλτούρα που έχουμε κληρονομήσει από τα έντονα φαινόμενα θρησκευτικού και κοινωνικού ραγιαδισμού που μας κληρονόμησαν η «χιλιόχρονη αυτοκρατορία» με τον πολιτικοθρησκευτικό της σχεδιασμό και η τουρκοκρατία με τον οργανωτικό της σχεδιασμό, δεν έχουν ακόμα ξεπεραστεί, είχαν απλώς επικαλυφθεί με την αυξημένη δυνατότητα προσωπικής κατανάλωσης υλικών αγαθών ως απαραίτητη ψευδαίσθηση ενός συγκεκριμένου τρόπου κοινωνικής συγκρότησης. Από την στιγμή που αυτή η «συνθήκη κοινωνικής συγκρότησης» λίαν συντόμως θα σταματήσει να ισχύει για την πλειοψηφία των ελλήνων πολιτών, τα αντανακλαστικά μιας κοινωνίας δομημένης με αυτό τον τρόπο μπορεί να οδηγήσουν σε απρόβλεπτες εξελίξεις. Σε συνδυασμό με τα φαινόμενα έχθρας και φυλετικού μίσους προς τους μετανάστες που «παίρνουν τις θέσεις εργασίας», τους εβραίους που «πάντα φταίνε για όλα», τους βορειοδυτικούς ευρωπαίους που μας «πρόδωσαν» διαχρονικά, μια και στην ατζέντα μπαίνει τεχνηέντως στις μέρες μας το διχαστικό παρελθόν της ανατολικής ορθόδοξης ρωμαϊκής αυτοκρατορίας με την δυτική καθολική, όλα αυτά μαζί με μια δόση σύγχρονου εθνικισμού για την άρνηση βοήθειας από την «Γερμανία», λειτουργεί ως ένας απίστευτος ιδεολογικός αχταρμάς που σερβίρεται για να αποπροσανατολιστεί εντελώς η «κοινή γνώμη» με την μέθοδο της  λοβοτομής πάνω στην ιστορία του τόπου.

 
Υποχρέωση μας είναι επιτέλους να απαντήσουμε χωρίς μισόλογα στην διαρκώς επικαλούμενη από τον ολίγιστο πρωθυπουργό «εθνική επιτακτική ανάγκη», και στο «εθνικό προσκλητήριο» που επικαλείται χωρίς ίχνος ντροπής και το οποίο αποτελεί την παράδοση άνευ όρων της ελληνικής πολιτείας στο «τραπέζι του Προκρούστη». Να απαντήσουμε, ότι αναφορές στην έννοια «έθνος» χωρίς ταξικές διαφοροποιήσεις δεν υπάρχει σε ολόκληρη την καταγεγραμμένη ιστορία της ανθρωπότητας, σε κοινωνίες π.χ. εποχής, στις αυτοκρατορίες και στα σύγχρονα κράτη. Ένα έθνος δεν αποτελεί ένα σώμα, μια ψυχή, αλλά περιέχει κοινωνικές τάξεις κυρίαρχες και κοινωνικές τάξεις καταπιεζόμενες. Η ταξική διαστρωμάτωση δεν είναι ενιαία και αδιαίρετη, για αυτό και υπάρχει η αέναη σύγκρουση κεφαλαίου-εργασίας, άρχοντες και δούλοι παλαιότερα, βιομήχανοι, τραπεζίτες, μεγιστάνες με το υπαλληλικό πολιτικό προσωπικό τους σήμερα να βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με τα συμφέροντα του κόσμου της εργασίας και σε πλήρη επίθεση απέναντι στα δικαιώματα τους. Προφανώς όλοι οι «υπήκοοι» του έθνους δεν είναι το ίδιο ισότιμοι απέναντι στον «νόμο». Αλλά ακόμα και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά εθνικής συγκρότησης όπως η κοινή δωρεάν παιδεία για όλους παραδίδεται στις διαλυτικές διαθέσεις του νεοφιλελεύθερου ιδεολογικού μηχανισμού. Απομένουν η κοινή γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα να συντονίζουν την διαστρεβλωμένη, ελλειμματική σχέση μας με το «ένδοξο παρελθόν». Ετσι και αλλιώς η κοινή μας ιστορία έχει ήδη διαστρεβλωθεί.

 
Εχει έρθει επιτέλους η ώρα της Αριστεράς;

Προφανώς αυτό το επιχείρημα δεν αποτελεί την νομοτέλεια σε περιόδους κοινωνικής όξυνσης. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να κάνουμε, ένα από αυτό, για μένα το κυριότερο, είναι να ξεπεράσουμε την λειτουργική αναποτελεσματικότητα του μικρόκοσμου μας. Η περιχαράκωση και οι ομαδοποιήσεις μικραίνουν την αριστερά, μεγαλώνουν το πρόβλημα, δεν βοηθούν την προσπάθεια μας να φανούμε αντάξιοι των κρίσιμων περιστάσεων. Είμαστε υποχρεωμένοι με ενωτικό βηματισμό να «επιτεθούμε» με ιδεολογικούς όρους απέναντι σε μια πλήρως αποιδεολογικοποιημένη κοινωνία. Να ενημερώσουμε τον απλό κόσμο που πνίγεται στα χρέη ενός επίπλαστου καταναλωτικού οράματος, ότι η οικονομία δεν αποτελεί ένα αυτόνομο αεροστεγές κλειστό σύστημα, το οποίο μπορεί να αλλάξει μόνο με την διαφοροποίηση των οικονομετρικών όρων συγκρότησης του, αλλά ότι πρόκειται για ένα ευρύ πλέγμα πολιτικών και πολιτιστικών επιλογών που οδηγούν τις οικονομικές εξελίξεις σε συγκεκριμένη κατεύθυνση κοινωνικής χρεοκοπίας. Να αναδείξουμε την σημασία που έχει η ριζική ανατροπή των σημερινών αντικοινωνικών πολιτικών σε αντίθεση με την απλή εναλλαγή των προσώπων που τις εφαρμόζουν. Να μπούμε δυναμικά στο πεδίο της ιδεολογικής αναμέτρησης με τον νεοφιλελευθερισμό, αρνούμενοι την συμμετοχή μας σε τηλεοπτικά «πεδία προβληματισμού» για τον εξωραϊσμό του καπιταλισμού που καταγράφουν την Αριστερά σαν μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης. Αλλωστε αυτό είναι το επίδικο από την μεριά του ιδεολογικού μηχανισμού της εξουσίας. Η ενοχοποίηση –αδιακρίτως- όλων των δυνάμεων του πολιτικού φάσματος.
 Αρνούμενοι φυσικά να μιλήσουμε στην «γλώσσα τους», προτείνοντας συγκεκριμένα πράγματα, όπως η επαναδιαπραγμάτευση του χρέους και το δημοψήφισμα πάνω σε μια αρνητική εξέλιξη, με υπαιτιότητα των μέχρι σήμερα εφαρμοσμένων πολιτικών, για την οποία η σημερινή ελληνική κυβέρνηση δεν έχει κανένα ηθικό και νόμιμο δικαίωμα να δημιουργήσει τετελεσμένα γεγονότα που αφορούν το μέλλον του τόπου. Εχει ιδιαίτερη σημασία να αναδείξουμε ως αντίβαρο στην καπιταλιστική βαρβαρότητα του Δ.Ν.Τ. που θα ακολουθήσει άμεσα, την ηθική υπεροχή της κοινωνιοκεντρικής θεωρίας της Αριστεράς την επικαιροποίηση της οποίας ζούμε στις μέρες μας με τραγικό τρόπο. Εχουμε υποχρέωση να στηριχθούμε στο ιδεολογικό μας οπλοστάσιο, να αναδείξουμε τις προτεραιότητες που θέτει η Αριστερά για μια αλληλέγγυα κοινωνία ως απάντηση στην κοινωνική βαρβαρότητα του καπιταλισμού, που μέσω του Δ.Ν.Τ. έχει εγκαταστήσει στην χώρα μας «στρατό κατοχής» από υπαλληλικό προσωπικό. 

 
Καλό και αρκετά χρήσιμο θα ήταν επίσης η Αριστερά να φροντίσει και για την δική της «ηθική ανάκαμψη» γιατί οι «νίκες του κινήματος» έχουν ήδη γίνει επιτακτική ανάγκη σε ένα κοινωνικό πρόβλημα που αντιμετωπίζεται μόνο με «ανάταση ψυχής» από τα μέλη της. Αυτό το συναίσθημα θα πρέπει να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για την Αριστερά μεταφέροντας την δυναμική του στον δοκιμαζόμενο ελληνικό λαό. Τώρα είναι η κρίσιμη ώρα. Η ώρα της απάντησης με τους δικούς μας όρους.

κάλεσμα για συγκέντρωση στα προπύλαια

όλοι στους δρόμους !!!

 

ΕΠΕΙΓΟΝ !!!!!!!

ΚΑΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΩΝ ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ

ΣΕ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ – ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΗΣ Ε.Ε.

ΣΗΜΕΡΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ       

18:30 ΣΤΑ ΠΡΟΠΥΛΑΙΑ

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΦΑΓΗ ΤΟΥ ΔΝΤ

αλληλέγγυα οικονομία και βασικό εισόδημα

Το παρακάτω κείμενο είναι μια δουλειά του φίλου και συντρόφου ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΟΥΡΔΗ.
Αρκετά επίκαιρο λόγω των ημερών…

Εισαγωγή

Εδώ και πολλά χρόνια μια μερίδα της αριστεράς την απασχολεί η εξεύρεση εφικτών προτάσεων, άμεσα υλοποιήσιμων και αποδεκτών από την σημερινή κοινωνική πραγματικότητα, που να συμβάλλουν στον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας. Μια από αυτές είναι και η εισαγωγή του «Βασικού Εισοδήματος». Η πρόταση προβάλλεται τόσο από ορισμένους κύκλους της αριστεράς όσο και από διάφορους ουμανιστές άλλων ιδεολογικών ρευμάτων πράγμα που δείχνει ότι θα μπορούσε να έχει ευρεία κοινωνική αποδοχή.

 Η πρόταση συζητείται σε πολλές μορφές. Στην Ελλάδα προτάθηκε από τον Συνασπισμό στην πλέον ήπια μορφή, ως ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα που δεν διασφαλίζει την αξιοπρεπή διαβίωση. Βέβαια η μορφή αυτή είναι και η μόνη τεχνικά εφικτή, εάν τεθεί ως προϋπόθεση η διατήρηση των υφιστάμενων κρατικών δομών.

 Εδώ ως «Βασικό Εισόδημα» νοείται μία χωρίς όρους χρηματική παροχή, πάνω από το όριο της φτώχειας και ως τέτοιο είναι εφικτό μόνον με συρρίκνωση της κρατικής εξουσίας, η οποία είναι το πλέον αντιπαραγωγικό τμήμα της οικονομίας και η οποία συρρίκνωση δύσκολα γίνεται αποδεκτή από την παραδοσιακή αριστερά.

 Τέλος προτιμήθηκε ο όρος «αλληλέγγυα οικονομία» για να εκφράσει  μια άλλη οικονομία, πέραν αυτής της εξουσίας του Κεφαλαίου, και έχει ως βασικά χαρακτηριστικά,  ότι υλοποιείται από τους πολίτες με ίδια πρωτοβουλία και διέπεται από την αρχή της αμοιβαιότητας, της συνεργατικότητας και της εμπιστοσύνης (δεν περιλαμβάνει την σχεδιαζόμενη κρατική οικονομία του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού).  

Η Κρίση του Κεφαλαίου

Τουλάχιστον από το 2008 έγινε φανερό ότι το Κεφάλαιο βρίσκεται σε μια κρίση που απειλεί τα θεμέλια του. Τα «πακέτα στήριξης» και οι «κρατικές εγγυήσεις» δεν φαίνεται να αποτρέπουν την κρίση καθ’ αυτή, παρά μόνο να μεταθέτουν τις συνέπειες του «πληθωριστικού πλασματικού Κεφαλαίου» στο Κράτος και μέσω αυτού άμεσα στους μισθωτούς. Ο κίνδυνος «πτώχευσης» του κράτους είναι μία μόνο από τις συνέπειες της κατάρρευσης του χρηματοοικονομικού συστήματος.

 

Κοινωνική πολιτική και κρίση

Τα αίτια της οικονομικής κρίσης πρέπει να αναζητηθούν αρκετά χρόνια πίσω, στην δεκαετία του 60. Το μοντέλο ανάπτυξης της εποχής το οποίο νοσταλγικά αποκαλείται ως εποχή της πλήρους απασχόλησης, – και που πολλοί πιστεύουν ότι με επαρκή «πολιτική βούληση» είναι πάλι εφικτό – έφθασε στα όρια του και κατέρρευσε μέσα από μια σειρά αιτιών όπως «πτώση της αύξησης παραγωγικότητας» και «αύξηση του κόστος Κεφαλαίου», που οδήγησαν σε πτώση της ανάπτυξης του Κεφαλαίου και του ποσοστού κέρδους.

 Εξ’ αιτίας αυτής της κρίσης, από τα τέλη της δεκαετίας του 70,  με βάση τις αρχές του λεγόμενου «Νεοφιλελευθερισμού» – ένα «ασταθές» Μοντέλο ανάπτυξης – το «Κεφάλαιο» περνάει στην αντεπίθεση. Στις απελευθερωμένες αγορές χρήματος οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι μέσω συμπίεσης της μισθωτής εργασίας, μείωσης των τιμών των πρώτων υλών και ενέργειας και μείωσης των κοινωνικών παροχών ώστε να καθίσταται πάλι δυνατή η αύξηση του ποσοστού κέρδους.

 Το αποτέλεσμα όμως οδήγησε σε ένα σύστημα, στο οποίο οι απαιτήσεις σε υπεραξία από Χρεόγραφα που διαπραγματεύονται  στις χρηματαγορές υπερβαίνουν τον συνολικό ποσό της υπεραξίας και το οποίο οδηγείται αναγκαστικά σε κατάρρευση. Όταν μεγάλος αριθμός επενδυτών διαπιστώνει  ότι οι απαιτήσεις – προσδοκίες δεν μετατρέπονται σε χρήμα δημιουργείται πανικός με αποτέλεσμα την συνολική κρίση, με πτωχεύσεις επιχειρήσεων και μείωση των διαθέσιμων δανείων από τις τράπεζες.

 Τελικά το τίμημα το πληρώνουν οι μισθωτοί. Η μοναδική δυνατότητα για το Κεφάλαιο να επανακτήσει το ποσοστό κέρδους είναι να μειώσει το κόστος μισθών, δηλαδή να πιέσει του μισθούς προς τα κάτω, και να περικοπούν οι κοινωνικές παροχές.

 Ας σημειωθεί ότι οι όποιες προσπάθειες έγιναν, να επανέλθει η Οικονομία της πλήρους απασχόλησης μέσω δημοσίων επενδύσεων απέτυχαν πλήρως.

Αμειβόμενη και μη Αμειβόμενη Εργασία

 Η υπεραξία δεν πέφτει ως Μάννα από τον Ουρανό. Παράγεται από απλήρωτη Εργασία κάτω από τη κυριαρχία του Κεφαλαίου. Το Κεφάλαιο δεν είναι πράγμα ούτε απλώς χρήμα. Είναι η αναγκαστική σχέση ανάμεσα σε δύο τάξεις: Αυτών που κατέχουν τα μέσα παραγωγής και των μισθωτών, που είναι υποχρεωμένοι να πωλούν τις όποιες ικανότητές τους στην αγορά εργασίας. Οι κατέχοντες τα μέσα παραγωγής αγοράζουν  αυτές για να αποκομίσουν κέρδη από την χρήση τους.

 Το Κεφάλαιο όμως δεν βασίζεται μόνο στην εκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας αλλά και σε άλλες μορφές απλήρωτης εργασίας όπως Οικιακή εργασία, Εργασία φοιτητών και μαθητών και εθελοντική εργασία.

 Επίσης το Κεφάλαιο και το σύστημα εκμετάλλευσης στηρίζεται επιπλέον στις επιδόσεις προηγούμενων γενεών, μέσα από την συσσωρευμένη γνώση, στις κοινωνικές-συλλογικές ικανότητες, και σε δομές οι οποίες δημιουργήθηκαν – και δημιουργούνται καθημερινά – χωρίς αντίτιμο. Πολλές από αυτές τις επιδόσεις δεν είναι μετρήσιμες και δεν είναι δυνατόν να καθορισθεί το – θεωρητικό – αντίτιμο. Με την συσσώρευση του Κεφαλαίου η συσσωρευμένη γνώση αποτελεί την πραγματική παραγωγική δύναμη και η μηχανικά υποστηριζόμενη συνεργατική Δύναμη των μισθωτών, δεν είναι δυνατόν να αποτυπωθεί σε χρηματική αξία ή «μισθό».

 

Η εξουσία και ο εκβιασμός του Κεφαλαίου

 Θα πρέπει να θεωρηθεί ως δεδομένο ότι η μισθωτή εργασία δεν είναι επιλογή αλλά ανάγκη. Με τις σημερινές συνθήκες σπάνια επιλέγει κάποιος να είναι μισθωτός εάν του παρέχεται εναλλακτική επιλογή. Για να αναγκασθεί κάποιος σε μισθωτή εργασία πρέπει να του αφαιρεθεί, η δυνατότητα να ζει χωρίς ή με μειωμένη μισθωτή εργασία. Σήμερα εκτός από την πραγματική μείωση των μισθών, η μείωση των κοινωνικών δαπανών συνεισφέρει επίσης σε αυτό. Για αυτή τη μείωση φροντίζει η κρατική εξουσία.

 Ο Μαρξ θεωρούσε ως προϋπόθεση της καπιταλιστικής παραγωγής την ύπαρξη του «βιομηχανικού εφεδρικού στρατού». Όταν οι άνεργοι αναγκάζονται να «πωλούνται» στο Κεφάλαιο με άθλιους όρους, μόνο τότε το Κεφάλαιο αποκτά την απόλυτη εξουσία και κυριαρχεί πλήρως.

 Επομένως ένα χειραφετημένο συνδικαλιστικό κίνημα, που θέλει να διευρύνει και να αναπτύξει τις ελευθερίες και όχι να διαχειριστεί διαφορετικά την εργασία, θα πρέπει να ενδιαφέρεται για την υποχώρηση της μισθωτής εργασίας. Οι εξαρτώμενοι από τον μισθό είναι ταυτόχρονα και εξαρτώμενοι από το Κεφάλαιο. Αντικαπιταλισμός σημαίνει επομένως και αγώνας ενάντια στην μισθωτή εργασία και αγώνας για την οικοδόμηση μιας άλλης προοπτικής, μιας εναλλακτικής πρότασης.  

 

Το παράλογο της επιστροφής στην πλήρη απασχόληση

 Η σημερινή κρίση δεν περιορίζεται μόνο στις παραπάνω οικονομικές εξελίξεις, αλλά συνυπάρχει με μια οικουμενικών διαστάσεων οικολογική κρίση, κυρίως σε ότι αφορά στις κλιματικές αλλαγές και στην ενέργεια. Από μόνη της η «οικολογική κρίση» θα αρκούσε να χαρακτηρίσει ανεδαφικό ένα πρόγραμμα επιστροφής στο κλασικό μοντέλο της πλήρους απασχόλησης μέσω της αέναης αύξησης της παραγωγής. Το υπάρχον σύστημα δεν μπορεί επίσης να αντέξει μείωση του χρόνου εργασίας. Μείωση του χρόνου εργασίας χωρίς περικοπή μισθού σημαίνει ότι οι πιέσεις στο Κεφάλαιο θα υπέσκαπταν το ίδιο το πρόγραμμα. Μείωση του χρόνου εργασίας, με αναλογική μείωση μισθού ούτε θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως τέτοιο, ούτε διασφαλίζει την επιβίωση των μισθωτών.

 Επί πλέον για να αντιμετωπισθεί η οικολογική κρίση, πολλοί κλάδοι της οικονομίας θα πρέπει να μειώσουν την δραστηριότητα τους ή να καταργηθούν πλήρως. Μόνο μερικά παραδείγματα τέτοιων κλάδων, όπως βιομηχανία αυτοκινήτων και χημικών, έργων υποδομών (αυτοκινητόδρομοι κλπ), δείχνουν ότι πρόκειται για βασικούς κλάδους των ανεπτυγμένων χωρών. Η μείωση της δραστηριότητας στους παραπάνω τομείς, στο υφιστάμενο οικονομικό μοντέλο, θα συμπαρασύρει σχεδόν το σύνολο της Οικονομίας.     

 Εάν οι παραπάνω υπαρκτές και αναμφισβήτητες προκλήσεις, μας οδηγούν στην επίκληση του κράτους, δεν κάνουμε τίποτε άλλο από το να επαναλαμβάνουμε μια ψευδαίσθηση. Το κράτος δεν είναι ένας ουδέτερος μηχανισμός για να προγραμματίζει την παραγωγή. Είναι κυρίως ένας μηχανισμός εξαρτώμενος από την εκμετάλλευση και αξιοποίηση του Κεφαλαίου, διότι από εκεί προέρχονται τα έσοδά του, είναι δηλαδή δομικά εξαρτώμενο από το Κεφάλαιο. Σε μια Κοινωνία στην οποία οι άνθρωποι ορίζουν συνειδητά την παραγωγή, εξακολουθούν μεν να υπάρχουν θεσμοί, αλλά όχι ένας αποκομμένος μηχανισμός όπως το κράτος που γνωρίζουμε σήμερα.

 

Βασικό εισόδημα και αλληλέγγυα Οικονομία

 Είναι επομένως επιτακτική ανάγκη για έναν αγώνα με όραμα την οικοδόμηση μιας αλληλέγγυας οικονομίας ενάντια στην μισθωτή εργασία. Συγχρόνως δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι ένα μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων θα πρέπει να συρρικνωθεί ή να καταργηθεί εντελώς.  Αυτός ο λόγος από μόνος του θα αρκούσε να αιτιολογήσει γιατί οι κοινωνικές παροχές θα πρέπει να αποκοπούν από την μισθωτή εργασία. Σε κάθε άλλη περίπτωση δεν είναι δυνατόν να κλονισθεί η εδραιωμένη αλλά ανέφικτη και παράλογη άποψη για διατήρηση και αύξηση των θέσεων εργασίας.

 Είναι δεδομένο επίσης ότι θα εξακολουθήσει να υπάρχει μια οικονομία «χρήματος». Βέβαια οι προτεραιότητες θα είναι η αύξηση της δωρεάν διάθεσης κοινωνικών αγαθών και υποδομών. Η οικοδόμηση όμως μιας αλληλέγγυας οικονομίας αποτελεί τον στόχο και προϋποθέτει ένα μεταβατικό πρόγραμμα. Εδώ υπεισέρχεται το «Βασικό εισόδημα».

 Το «Βασικό εισόδημα» θα πρέπει να καθορισθεί ως μια χρηματική παροχή για κάθε άτομο, και για να διασφαλίζει την αξιοπρεπή διαβίωση (που θα πρέπει να θεωρείται ανθρώπινο δικαίωμα) το ύψος της θα πρέπει να είναι πάνω από το όριο της φτώχειας, να διασφαλίζει δηλαδή τόσο την επιβίωση όσο και την συμμετοχή στην κοινωνία. Ταυτόχρονα είναι και η μοναδική χρηματική παροχή που ορίζεται από τις ανάγκες. Χορηγείται σε όλους και αφαιρείται από όλους εκείνους  που διαθέτουν επαρκή εισοδήματα με τρόπο που να μην καταργεί το κίνητρο αναζήτησης μισθωτής εργασίας ή άλλης δραστηριότητας. (π.χ. μέσω προοδευτικής αύξησης της φορολογίας).

 Το «Βασικό Εισόδημα» δεν είναι απλά ενίσχυση των χαμηλόμισθων. Αντίθετα ενισχύει τους εργατικούς και συνδικαλιστικούς αγώνες ώστε να μην γίνεται αποδεκτή η εργασία με άθλιες συνθήκες. Ο αλληλέγγυος αγώνας ενάντια στην μισθωτή εργασία και όποια πρακτικά βήματα στην αποσύνδεση του εισοδήματος από αυτήν θα μπορούσαν ίσως να βοηθήσουν ώστε τα συνδικάτα να ξεπεράσουν την αμυντική θέση που βρίσκονται εδώ και τριάντα χρόνια λόγω της δομικής ανεργίας.

 Η θεμελιακή κρίση του Κεφαλαίου αχρηστεύει κάθε κλασική οικονομική πολιτική ανάπτυξης, ακόμα και αυτές που ονομάζονται «πράσινες», ή κάποιες οικονομικές πολιτικές «μη αναπτυσσόμενου Καπιταλισμού» που ακούγονται τελευταία, για να είναι συμβατές με την οικολογική κρίση. Εκείνο που φαίνεται αναγκαίο είναι ένα μεταβατικό πρόγραμμα που δίνει κατεύθυνση στον μετασχηματισμό της παραγωγής και της διανομής προς μια οικονομία των κοινών αγαθών. Ο αγώνας για το «Βασικό Εισόδημα» σέβεται την αξιοπρέπεια των ανέργων και δεν τους αντιμετωπίζει ως επιχείρημα για την πλήρη απασχόληση (όπως π.χ. τα συνδικάτα). Οι πολιτικές εργασίας όπως αυτή της κρατικής γραφειοκρατίας (π.χ. με τους θρασείς  ορισμούς επιχορηγούμενων και χρηματοδοτούμενων δραστηριοτήτων) και της  νεοφιλελεύθερης οικονομική πολιτικής (που επιδιώκει αλλαγή του τρόπου ζωής π.χ. προγράμματα μετεκπαίδευσης)  παύουν να έχουν νόημα με το «Βασικό εισόδημα».

 Σε κάθε περίπτωση όμως δεν θα πρέπει να θεωρήσομε το «Βασικό εισόδημα» ως πανάκεια, αλλά απλώς ως ένα μέσο εφαρμόσιμο στο σημερινό σύστημα που θα βοηθήσει τον κοινωνικό μετασχηματισμό και την δημιουργία νέων κοινωνικών και οικονομικών δομών.  

 

Η Υπέρβαση της Πατριαρχίας

 Μια Αλληλέγγυα Οικονομία δεν θα πρέπει να συντηρεί την «πατριαρχική διάκριση μεταξύ «σημαντικής» και «ασήμαντης» εργασίας. Αντιλήψεις όπως «το μοίρασμα της δουλειάς στο σπίτι» και η εξίσωση μισθών μεταξύ των δύο φύλων δεν είναι ικανές να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα και προσομοιάζουν στις αντιλήψεις υπέρβασης του καπιταλισμού με την συμμετοχή των συνδικάτων στα διοικητικά συμβούλια των μεγάλων εταιρειών.

 Η ουσία της Πατριαρχίας βρίσκεται στην αντίληψη ότι ορισμένες δραστηριότητες και ενασχολήσεις ορίζονται ως ασήμαντες διότι δεν πληρούν τα κριτήρια της ανταγωνιστικότητας των αγορών και έχει την βάση της στην διάκριση των φύλων που δεν περιορίζεται μόνο στις πραγματικές βιολογικές διαφορές. Η πραγματική κριτική της πατριαρχίας θα πρέπει να θέσει υπό αμφισβήτηση την ουσία της διάκρισης.

 Ο βασικός πυρήνας και το αποτέλεσμα της Πατριαρχίας είναι ο διαχωρισμός της οικονομικής δραστηριότητας σε «επιχειρήσεις» και «νοικοκυριά». Οι μεν επιχειρήσεις παράγουν για την αγορά με σκοπό την υπεραξία (κέρδος) και έχουν ανάγκη ένα  αποκομμένο «νοικοκυριό» όπου αναπαράγεται εκπαιδεύεται κλπ, η αναγκαία για το Κεφάλαιο εργατική δύναμη μέσα από την «αγάπη της γυναίκας» (ή / και της μετανάστριας). Η Αγορά και το Κεφάλαιο δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν αυτόνομα. Χρειάζονται το «Άλλο», το οποίο αναγκαστικά θα πρέπει διαδραματίζει έναν υποδεέστερο ρόλο ενώ στην ουσία είναι η βάση της Αγοράς και του Κεφαλαίου.

 Για να σπάσει αυτός ο σκληρός πυρήνας της Πατριαρχίας θα πρέπει να γίνει μια υπέρβαση στην κυριαρχία της Αγοράς και του Κεφαλαίου. Δεν αρκεί η επαναδιανομή της εργασίας. Το πλύσιμο των πιάτων θα εξακολουθεί να θεωρείται ασήμαντο και υποβιβασμένο, άσχετα αν εκτελείται από (βιολογικά) άνδρες ή γυναίκες. Επίσης δεν θα παύσει να ισχύει αυτόματα ούτε σε μια αλληλέγγυα οικονομία, όσο διαρκεί η καπιταλιστική μορφή της επιχείρησης – αυτοδιαχειριζόμενη ή μη – που εξακολουθεί να είναι αποκομμένη από το «νοικοκυριό».    

 Το «Βασικό Εισόδημα» εξασθενεί τουλάχιστον μερικώς τους εξαναγκασμούς της αγοράς και την εξουσία του Κεφαλαίου πάνω στον ορισμό / διαχωρισμό της «σημαντικής» και της «ασήμαντης»  εργασίας. Επιπλέον προασπίζει από τον κομματικό ή πολιτικό προσδιορισμό για το τι είναι «κοινωνικά χρήσιμο» και το τι είναι διασκέδαση.

 
Η διαδρομή ανοίγει τους δρόμους

 Το «Βασικό Εισόδημα» επιτρέπει την μερική μόνο αποκοπή από τους εξαναγκασμούς και την εξουσία του Κεφαλαίου και των αγορών. Είναι όμως προφανές ότι στην εξέλιξή του πλήττει επίσης την βάση της χρηματοδότησης του «Βασικού Εισοδήματος» δηλαδή το Κεφάλαιο. 

 Όσο υπάρχει συσσώρευση Κεφαλαίου και Αγορές, υπάρχει επίσης και η χρηματοδοτική βάση για το «Βασικό Εισόδημα».  Μένει να εξετασθούν οι διάφοροι τρόποι υλοποίησης.

 Όποιος υποστηρίζει ότι η χορήγηση του «Βασικού Εισοδήματος» καθιστά αδύνατη την σχεδιασμένη κοινωνική παραγωγή, είναι σαν να υποστηρίζει, ότι οι εξουσιαστικές σχέσεις είναι αναγκαίες από την φύση του Ανθρώπου και δεν είναι δυνατόν να ξεπεραστούν. Αυτό όμως δεν είναι δυνατόν υποστηρίζεται ως «αριστερή θέση» παρά μόνον ως δεξιά ιδεολογία η οποία  έχει ανάγκη μια στρεβλή εικόνα για τον Άνθρωπο και τις δραστηριότητές του. Πέρα από το γεγονός ότι ένα σημαντικό μέρος της εργασίας παρέχεται ήδη απλήρωτη, η κινητήρια δύναμη στο μεγαλύτερο μέρος της μισθωτής εργασίας είναι η απλήρωτη δημιουργικότητα των μισθωτών. Στην πραγματικότητα ο Άνθρωπος αντιδρά στις αναγκαιότητες λύνοντας προβλήματα αυτοβούλως και σε συνεργασία, όπως επιτάσσει η φύση του (και αποδεικνύει η βιολογική εξέλιξη) καθημερινά ακόμη και στην καπιταλιστική πραγματικότητα.

 Το «Βασικό Εισόδημα» θα πρέπει να είναι στις βασικές προτεραιότητες αριστερής πολιτικής, διότι παρέχει την βάση και την προοπτική για την οικοδόμηση μίας αλληλέγγυας αυτοδιαχειριζόμενης και συνεργατικής οικονομίας.

 Η ανάπτυξη μιας τέτοιας οικονομίας από μόνη της δεν θα έχει υποχρεωτικά ευεργετική επίδραση στην απελευθέρωση του ανθρώπου. Σε συνθήκες αγοράς συνήθως οξύνει τον εξαναγκασμό σε εργασία (και σε αυτοεκμετάλλευση). Ακόμη και μια απόλυτα αλληλέγγυα Οικονομία χωρίς την «άνευ όρων» κοινωνική εξασφάλιση είναι εύκολο να οδηγήσει σε καταπίεση ή σε εμμονές παραγωγής και αλληλεξαρτήσεων. Το Βασικό εισόδημα σε μορφή που θα προκύψει σε τέτοιες οικονομίες είναι εκείνο που θα εγγυάται την πραγματική ελευθερία, θα καθιστά δυνατή την δημιουργικότητα και θα επιτρέπει την αλλαγή των εξαρτήσεων.

 Επίσης θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε, ότι το «Βασικό εισόδημα» δεν είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για το μέλλον,  αλλά μια άμεση ανάγκη και ότι τα διάφορα μοντέλα χρηματοδότησής του δεν είναι το πρόβλημα. Η ίδια η ζωή μας και το τέλος της εξουσίας του Κεφαλαίου δεν είναι δυνατόν να είναι αντικείμενο χρηματοδότησης μόνο. Η καθιέρωσή του απαιτεί κοινωνικούς αγώνες για να υποχωρήσει η εξάρτησή μας από το Κεφάλαιο και τον μισθό και να δημιουργηθεί χώρος για μια αλληλέγγυα οικονομία. Η πλήρης απασχόληση προσομοιάζει σε φυλακή και μάλιστα του χθες. 

 Αυτό δεν σημαίνει, ότι άνθρωποι οι οποίοι μεταξύ τους παρέχουν ένα εγγυημένο εισόδημα και μάχονται το κράτος και το Κεφάλαιο θα συμπεριφερθούν με τον τρόπο που θα ήθελαν οι αριστεροί διανοητές, οι ηγεσίες των συνδικάτων ή οι αριστερές οργανώσεις. Η απελευθέρωση δεν είναι δυνατόν να προδιαγραφεί και αυτό θα πρέπει να το έχομε μάθει από την ιστορία. Εμείς μπορούμε μόνο να ευνοήσομε τις προϋποθέσεις για την δυνατότητα της απελευθέρωσης, πράγμα που ήδη θα ήταν αρκετό.

Δημήτρης Σούρδης.

η ηθική διάσταση της κρίσης της πολιτικής.

 

Στις 02/04/2010 η εφημερίδα ΑΥΓΗ δημοσίευσε μια παλιά, αλλά πολύ επίκαιρη θεματικά, συνέντευξη του Ενρίκο Μπερλινγκουέρ. Την αναδημοσιεύω χωρίς περαιτέρω σχόλια, παρά μόνο με την απορία και την απογοήτευση, για το πως χάθηκε, πως εξαφανίστηκε, πως κατακερματίστηκε όλο αυτό το τεράστιο ποτάμι που ονομάστηκε Ιταλικο Αριστερό Κίνημα, ο ευρωκομμουνισμός και το ιστορικό P.C.I.

 

Η καπηλεία του κράτους από τα κόμματα

Ενρίκο Μπερλινγκουέρ (συνέντευξη στην εφημερίδα «Ρεπούμπλικα», 28.07.1981)

«…Τα σημερινά κόμματα είναι πάνω απʼ όλα μηχανές εξουσίας και πελατειακών σχέσεων: τα χαρακτηρίζει ελλιπής και αλλοιωμένη γνώση της ζωής και των προβλημάτων της κοινωνίας και του κόσμου, διαθέτουν λιγοστές ιδέες, λειψά ή ασαφή ιδανικά και προγράμματα και στερούνται παντελώς αισθημάτων και κοινωνικο-πολιτικού πάθους. Διαχειρίζονται συμφέροντα, ποικίλα, αντιφατικά, αμφίβολα κάποτε, πάντως χωρίς την παραμικρή σχέση με τις απαιτήσεις και τις αναδυόμενες ανάγκες των ανθρώπων, ή, πάλι, τις διαστρεβλώνουν χωρίς να επιδιώκεται το κοινό καλό. Η ίδια η οργανωτική δομή τους προσαρμόστηκε σʼ αυτό το μοντέλο, και δεν είναι πια οργανωτές του λαού, σχηματισμοί που προωθούν την πολιτικο-κοινωνική ωριμότητα και πρωτοβουλία: είναι μάλλον ομοσπονδίες ρευμάτων, που αποπνέουν καμαρίλα, καθένα με αρχηγό, υπαρχηγό κ.λπ. […]

Τα κόμματα έχουν καταλάβει το κράτος και τους θεσμούς του, ξεκινώντας από την κυβέρνηση. Έχουν καταλάβει τους ΟΤΑ, τους οργανισμούς προνοίας, το πανεπιστήμιο, τη ραδιοτηλεόραση, κάποιες μεγάλες εφημερίδες […].Τέλος πάντων, όλα έχουν πια διαμοιρασθεί, ή θα ήθελαν να τα διαμοιράσουν. Η κατάσταση είναι δραματική. Οτιδήποτε καλούνται να διαχειριστούν ή να διεκπεραιώσουν οι ποικίλοι θεσμοί και οι σημερινοί διοικητές τους αντιμετωπίζεται κυρίως σε συνάρτηση με τα συμφέροντα του κόμματος ή του ρεύματος ή της φατρίας η οποία διεκδικεί το αξίωμα. Ένα τραπεζικό δάνειο παραχωρείται αν εξυπηρετεί αυτόν τον σκοπό, αν είναι επωφελές και καλλιεργεί τις πελατειακές σχέσεις. Μια διοικητική έγκριση δίνεται, μια εργολαβία κατακυρώνεται, μια πανεπιστημιακή έδρα εκχωρείται, ένας εργαστηριακός εξοπλισμός χρηματοδοτείται, εάν οι ευεργετούμενοι κάνουν δήλωση πίστης στο κόμμα που τους εξασφαλίζει αυτά τα οφέλη, ακόμα και όταν απλώς δικαιούνται τη θέση, την αναγνώριση, την έγκριση. […]

Κατά τη γνώμη μου, πολλοί Ιταλοί κατανοούν αυτήν την καπηλεία του κράτους, τις καταπιέσεις, τα ρουσφέτια, τις διακρίσεις. Αλλά αρκετοί απʼ αυτούς τελούν υπό καθεστώς εκβιασμού. Εξασφάλισαν ωφελήματα (που ίσως τα δικαιούνταν κιόλας, αλλά που τα εξασφάλισαν μόνο δια μέσου των κομμάτων και των ρευμάτων τους) και είτε ελπίζουν να ωφεληθούν κι άλλο είτε φοβούνται πως δεν θα ωφελούνται πια […]

Λοιπόν: πρώτον, εμείς θέλουμε να πάψουν τα κόμματα να καταλαμβάνουν το κράτος. Τα κόμματα πρέπει, όπως λέει το Σύνταγμά μας, να συμβάλλουν στη δημιουργία της πολιτικής βούλησης του έθνους. Κι αυτό μπορεί να το κάνουν όχι καταλαμβάνοντας όλο και μεγαλύτερα κομμάτια του κράτους, όλο και περισσότερα κέντρα εξουσίας σε κάθε χώρο, αλλά ερμηνεύοντας τα μεγάλα ρεύματα θεώρησης των πραγμάτων, οργανώνοντας τις ευγενείς επιδιώξεις του λαού, ελέγχοντας δημοκρατικά τις ενέργειες των θεσμών. Αυτός είναι ο πρώτος λόγος για τον οποίο εμείς διαφέρουμε. […]

Να καταπολεμηθούν τα προνόμια, να προστατευθούν οι αδύναμοι

Εμείς σκεπτόμαστε ότι τα προνόμια πρέπει να καταπολεμηθούν και να καταργηθούν όπου κι αν φωλιάζουν, ότι οι φτωχοί και οι περιθωριοποιημένοι, οι μη προνομιούχοι, πρέπει να προστατευθούν και να τους δοθεί φωνή και συγκεκριμένη δυνατότητα να μετρούν περισσότερο στις αποφάσεις, για να αλλάξουν την κατάστασή τους. Ότι ορισμένες ανθρώπινες και κοινωνικές ανάγκες, που σήμερα αγνοούνται, πρέπει να ικανοποιηθούν κατά προτεραιότητα σε σχέση με άλλες· ότι ο επαγγελματισμός και η αξιοσύνη πρέπει να επιβραβεύονται, ότι πρέπει να είναι εξασφαλισμένη η συμμετοχή κάθε πολίτη -άντρα ή γυναίκας- στα δημόσια πράγματα.

Αναγκαία η υπέρβαση του καπιταλισμού

Κανένα από τα κυβερνητικά κόμματα δεν τα έκανε αυτά. Εμείς οι κομμουνιστές έχουμε εξήντα χρόνια στις πλάτες μας και αποδείξαμε ότι αυτά τα επιδιώκαμε και τα κάναμε στα σοβαρά. Στη φυλακή με τους εργάτες ήμαστε εμείς, στα βουνά με τους αντάρτες ήμαστε εμείς, στις λαϊκές συνοικίες με τους ανέργους ήμαστε εμείς, με τις γυναίκες, με το περιθωριοποιημένο προλεταριάτο, με τους νέους ήμαστε εμείς, σε ορισμένους δήμους και ορισμένες περιφέρειες που διακυβερνήθηκαν έντιμα ήμαστε εμείς.

Υπήρχαν και άλλοι, αλλά κυρίως εμείς. Kαι ας περάσουμε στο τρίτο σημείο στο οποίο διαφέρουμε: Εμείς σκεπτόμαστε ότι ο τύπος της οικονομικής και κοινωνικής καπιταλιστικής ανάπτυξης είναι αιτία μεγάλων στρεβλώσεων, ανυπολόγιστων δαπανών και κοινωνικών ανισοτήτων, τεράστιας σπατάλης πλούτου. Δεν θέλουμε να ακολουθήσουμε τα μοντέλα του σοσιαλισμού που πραγματοποιήθηκαν μέχρι τώρα, απορρίπτουμε τον κεντρικό προγραμματισμό της οικονομίας, νομίζουμε ότι η αγορά μπορεί να έχει ουσιαστικό ρόλο, ότι η ατομική πρωτοβουλία είναι αναντικατάστατη, ότι η ιδιωτική επιχείρηση έχει δικό της χώρο και ότι μπορεί να διατηρήσει δικό της, σημαντικό ρόλο. Όμως είμαστε πεπεισμένοι ότι όλες αυτές οι πραγματικότητες δεν λειτουργούν πια μέσα στις καπιταλιστικές μορφές […]. Κι είμαστε πεπεισμένοι επίσης ότι πρέπει και μπορεί να γίνει συζήτηση για τον τρόπο υπέρβασης του καπιταλισμού ως μηχανισμού και συστήματος, μια κι αυτός, σήμερα, δημιουργεί όλο και μεγαλύτερες μάζες ανέργων, περιθωριοποιημένων, ανθρώπων υπό καθεστώς εκμετάλλευσης. Κι αυτή είναι, κατά βάσιν, η αιτία, όχι μόνο της σημερινής οικονομικής κρίσης, αλλά και των φαινομένων βαρβαρότητας, της διάδοσης των ναρκωτικών, της άρνησης της εργασίας, της δυσπιστίας, της πλήξης, της απελπισίας. Είναι έγκλημα να έχει κανείς αυτές τις ιδέες;

Οι σοσιαλδημοκράτες «ξέχασαν» τους υποπρολεταίρους και τους μη συνδικαλισμένους

(σ.σ.: Απαντώντας στον ισχυρισμό του Σκάλφαρι ότι δεν υπάρχει διαφορά με όσα σκέπτεται ένας πεπεισμένος Ευρωπαίος σοσιαλδημοκράτης, συνεχίζει: )

Υπάρχει ουσιαστική διαφορά. Η σοσιαλδημοκρατία (μιλάω, βέβαια, για τη σοβαρή σοσιαλδημοκρατία) πάντοτε μεριμνούσε ιδιαίτερα για τους εργάτες, για τους συνδικαλισμένους εργαζόμενους, και λίγο ή καθόλου για τους περιθωριακούς, τους υποπρολετάριους, τις γυναίκες. Πράγματι, τώρα που εξαντλήθηκαν τα παλιά όρια της καπιταλιστικής ανάπτυξης, τα οποία επέτρεπαν τη σοσιαλδημοκρατική πολιτική, τώρα που σε όλη την καπιταλιστική Δύση τα προβλήματα τα οποία προηγουμένως υπενθύμιζα εξερράγησαν, υπάρχουν σημεία κρίσης στον αγγλικό εργατισμό και στη γερμανική σοσιαλδημοκρατία. Ακριβώς γιατί τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα βρίσκονται μπροστά σε προβλήματα άγνωστα μέχρι τώρα ή που τα είχαν αγνοήσει.

[….]

Η ηθική διάσταση της κρίσης της πολιτικής δεν εξαντλείται στο γεγονός ότι, επειδή υπάρχουν κλέφτες, διεφθαρμένοι, καταχραστές στις υψηλές σφαίρες της πολιτικής και της δημόσιας διοίκησης, πρέπει να ξεσκεπαστούν, να καταγγελθούν και να πάνε φυλακή. Η ηθική διάσταση της κρίσης της πολιτικής, στην Ιταλία, σήμερα, είναι αδιαχώριστη από την κατάληψη του κράτους εκ μέρους των κυβερνητικών κομμάτων και των ρευμάτων τους, είναι αδιαχώριστη από τον πόλεμο μεταξύ διαφόρων ομάδων, είναι αδιαχώριστη από την τρέχουσα αντίληψη για την πολιτική και τις μεθόδους διακυβέρνησης, που απλώς πρέπει να εγκαταλειφθούν και να ξεπεραστούν. Να γιατί λέω ότι η ηθική διάσταση της κρίσης της πολιτικής βρίσκεται στο κέντρο του ιταλικού προβλήματος. Νά γιατί τα άλλα κόμματα μπορούν να αποδείξουν ότι είναι δυνάμεις ανανέωσης μόνο αν αποκαλύψουν πλήρως την ηθική κρίση, φθάνοντας μέχρι τα πολιτικά αίτια της. Εκείνο που πρέπει να μας ενδιαφέρει στʼ αλήθεια είναι η τύχη της χώρας. Αν συνεχίσουμε μʼ αυτό τον τρόπο, υπάρχει κίνδυνος η δημοκρατία να περιοριστεί, αντί να απλωθεί και να αναπτυχθεί· να βουλιάξει στο τέλμα.

[….]

 Υπέρ της εγκράτειας, κατά του άκρατου ατομικού καταναλωτισμού

Εμείς [το 1977] υποστηρίξαμε ότι ο άκρατος ατομικός καταναλωτισμός παράγει μόνο διασπάθιση πλούτου και στρεβλώσεις της παραγωγής, αλλά, πέραν αυτών, και δυσφορία, αποπροσανατολισμό, δυστυχία. Υποστηρίζουμε επίσης ότι -καθώς η απόσταση, εντός των βιομηχανικών χωρών, ανάμεσα σε ζώνες ανεπτυγμένες και καθυστερημένες μεγάλωνε και, παράλληλα, οι πρώην αποικίες αφυπνίζονταν, εξελίσσονταν και ανεξαρτητοποιούνταν- η οικονομική κατάσταση στις εν λόγω βιομηχανικές χώρες δεν εξασφάλιζε πια την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, διατηρούσε τον «πολιτισμό της κατανάλωσης», με όλες τις εγγενείς επιβλαβείς επιπτώσεις, ακόμα και ηθικές. Η διάδοση των ναρκωτικών στους νέους, λόγου χάρη, είναι ένα από τα σοβαρά σημάδια αυτών των επιπτώσεων και, στην πραγματικότητα, κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη… Μιλούσαμε όμως περί αυστηρής εγκράτειας. Είμαστε οι μόνοι που υπογραμμίσαμε την ανάγκη να καταπολεμήσουμε τις σπατάλες, να εξοικονομήσουμε πόρους, να περιορίσουμε την περιττή ιδιωτική κατανάλωση, να επιβραδύνουμε τη διεστραμμένη δυναμική των δημοσίων δαπανών, να δημιουργήσουμε καινούργιες πηγές πλούτου και καινούργιες πηγές εργασίας. Είπαμε ότι ακόμα και οι εργαζόμενοι θα έπρεπε να συμβάλουν, από τη μεριά τους, σʼ αυτή τη μεγάλη προσπάθεια αναπροσανατολισμού της οικονομίας. Είπαμε επίσης ότι όλες οι θυσίες έπρεπε να γίνουν υπό τον όρο αυστηρής ισότητας κι ο στόχος να είναι να δοθεί το έναυσμα για ένα διαφορετικό πρότυπο ανάπτυξης και για διαφορετικούς τρόπους ζωής (πιο φειδωλούς και πιο ανθρώπινους). Αυτός υπήρξε ο δικός μας τρόπος να τοποθετήσουμε το πρόβλημα της αυστηρής εγκράτειας και του ταυτόχρονου αγώνα κατά του πληθωρισμού και της ύφεσης, δηλαδή της ανεργίας. Αποσαφηνίσαμε και αναπτύξαμε τις θέσεις μας αυτές στο ΧV Συνέδριό μας, τον Μάρτιο του 1979. Δεν εισακουστήκαμε.

[…]

Πρέπει να αντιμετωπίσουμε και το κόστος της εργασίας, και να το συγκρατήσουμε εν συνόλω, επεμβαίνοντας κυρίως όσον αφορά στην αύξηση της παραγωγικότητας. Θέλω όμως να υπογραμμίσω ότι όταν ζητάς θυσίες από τη χώρα και τις ζητάς πρώτʼ απʼ όλα -όπως συνήθως- από τους εργαζόμενους, ενώ έχουμε πίσω μας ένα πρόβλημα σαν την P2 (σ.σ.: παράνομη μασονική στοά), είναι πολύ δύσκολο να εισακουστείς και να γίνεις πιστευτός. Όταν ζητούνται θυσίες από τον κόσμο της εργασίας χρειάζεται ευρεία συναίνεση, υψηλή πολιτική αξιοπιστία και ικανότητα να παταχθούν υπερβολικά και απαράδεκτα προνόμια. Εάν αυτά τα στοιχεία δεν υπάρχουν, το εγχείρημα δεν θα έχει αίσιο τέλος, θα αποτύχει.

αρχαίο θέατρο θορικού-λαυρεωτική γη.

«αναστηλώνουμε το αρχαίο θέατρο θορικού»….εδώ και είκοσι χρόνια περίπου!!!

Θυμάμαι τον εαυτό μου παιδί…πριν από αρκετά χρόνια, να παρακολουθώ εκστασιασμένος τις συζητήσεις των θείων μου από τις εμπειρίες τους στις μεταλλευτικές στοές του Λαυρίου. Δεκαετίες ολόκληρες δούλεψαν κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες στις γαλαρίες, συλλέγοντας πολύτιμα πετρώματα για λογαριασμό της Γαλλικής εταιρείας. Από τότε (δεκαετίες 70-80) είχαν αρχίσει να συζητάνε για την «αναστήλωση» του αρχαίου θεάτρου στο θορικό (που παλαιότερα το ονόμαζαν και θερικό λόγω της επιδημίας που είχε πλήξει τους μικρασιάτες πρόσφυγες στις κατασκηνώσεις που είχαν στηθεί στον ίδιο χώρο), ενός θεάτρου με τεράστια αρχαιολογική αξία, το οποίο βρίσκεται λίγο πριν την είσοδο της πόλης του Λαυρίου.

η σημερινή κατάσταση του αρχαίου θεάτρου. Ο χώρος είναι χωρίς περίφραξη, όποιος θέλει τον επισκέπτεται μόνος του, χωρίς να υπάρχει κανένας απολύτως υπεύθυνος για την φύλαξη του…

Πρόκειται για το αρχαιότερο θέατρο στην Ευρώπη, σίγουρα ένα από τα αρχαιότερα στον κόσμο, κατασκευάστηκε τον 6 αιώνα π.χ. και η ιδιαιτερότητα του βρίσκεται στο ιδιόμορφο ελλειψοειδές σχήμα του σε αντίθεση με την ημικυκλική κατασκευή των νεότερων σε χρονολογία θεάτρων. Ηταν το επίκεντρο του αρχαίου Δήμου του Θορικού, που ανήκε στην πόλη-κράτος των Αθηνών και χρησιμοποιείτο όχι μόνο για παραστάσεις αλλά και για τις συνεδριάσεις των πολιτών του Δήμου. Η χωρητικότητα του ανέρχεται στους 4.000 θεατές. Στον χώρο του θεάτρου υπήρχε μικρός ναός του θεού ΔΙΟΝΥΣΟΥ και δωμάτια για την διαμονή των ηθοποιών.  Στην ανατολική πλευρά υπάρχει μία μεγάλη αίθουσα με κερκίδες διπλού επιπέδου λαξευμένες στο βράχο, που ήταν πιθανώς τόπος συγκέντρωσης και προετοιμασίας των θεμάτων που επρόκειτο να συζητηθούν στις συνελεύσεις του Δήμου.

Δίπλα στο δυτικό διάζωμα του θεάτρου (το οποίο όπως βλέπετε στην παρπάνω φωτογραφία είναι σε κακά χάλια) υπάρχουν ευρήματα από ένα σπίτι με πεντάκλινο δωμάτιο, πιθανότατα δωμάτιο συμποσίων, και εξωτερική αυλή. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός, ότι ακριβώς νότια της σκηνής του θεάτρου και σε παράλληλη εποχή με την λειτουργία του, υπήρχε νεκροταφείο που χρησιμοποιήθηκε από τον 6ο αι. π.Χ. έως τα μέσα του 4ου αι. π.Χ. Βόρεια του θεάτρου υπάρχει ο λόφος Βελατούρι που στην κορυφή του φιλοξενεί θολωτούς τάφους της μυκηναικής περιόδου (1.600-1.100 π.χ.). Μέχρι στιγμής έχουν ανακαλυφθεί πέντε τάφοι, δύο από αυτούς μεγάλοι θολωτοί, με πλήθος από κτερίσματα στο εσωτερικό τους, ενώ όλη η γύρω περιοχή είναι γεμάτη από αρχαιολογικά ευρήματα που μαρτυρούν τον έντονο εποικισμό ενός μεγάλου λατρευτικού κέντρου της ευρύτερης περιοχής στην εποχή εκείνη.

πίσω από αυτή την κορυφή βρίσκονται οι αρχαίοι θολωτοί τάφοι, ενώ στους πρόποδες μπορεί κανείς να παρατηρήσει σκόρπια τμήματα από τα αρχαία τείχη καθώς και τμήματα από σκάλες τις οποίες χρησιμοποιούσαν κατά την ανάβαση τους προς την κορυφή του λόφου.

Τα ευρήματα όμως δεν σταματούν εδώ. Δίπλα ακριβώς από το αρχαίο θέατρο, στέκει ίσως ένα από τα αρχαιότερα «πλυντήρια» μεταλλεύματος του 6ου αιώνα π.χ. Τα «πλυντήρια» είναι ειδικές κατασκευές των αρχαίων μεταλλευτών, στις οποίες μεταφέρονταν τα μεταλλεύματα μετά την εξόρυξη, το θρυμματισμό και το κοσκίνισμά τους, για τον εμπλουτισμό τους, δηλαδή για να καθαριστούν ακόμη καλύτερα. Το μετάλλευμα έβγαινε από μια παρακείμενη σπηλιά, ακριβώς δίπλα από το πλυντήριο, στην οποία υπήρχε μεγάλη ποσότητα από ασήμι και μόλυβδο. Να σημειωθεί ότι από το συγκεκριμένο ασήμι, κατασκευάστηκαν τα πρώτα αττικά τετράδραχμα, το Αθηναικό νόμισμα που κυριάρχησε για σχεδόν 5 αιώνες και είχε στην μία όψη την Αθηνά και στην άλλη την γλαύκα (κουκουβάγια). Ο χώρος αυτός αποτέλεσε την κύρια πηγή χρηματοδότησης των σχεδίων της Αθήνας κατά τον «χρυσό αιώνα» της πόλης. Το συγκεκριμένο μεταλλείο, μαζί με τα υπόλοιπα μεταλλεία της περιοχής έδιναν στην πόλη της Αθήνας 750 τάλαντα τον χρόνο με τα οποία ο Θεμιστοκλής κατασκεύασε τον περίφημο στόλο της πόλης.

η είσοδος της αρχαίας μεταλλευτικής στοάς, στην οποία μαρτυρείται παρουσία ανθρώπων και εκμετάλλευση των πόρων της από το 3.000 π. χ. !!!

ένα από τα αρχαιότερα επίπεδα πλυντήρια.

Πρόκειται για ένα τοπίο απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς, με τεράστια πολιτιστική και αρχαιολογική αξία, ενώ σε όλα αυτά ας προσθέσουμε το γεγονός ότι σε πολύ κοντινή απόσταση, ανατολικά από το θέατρο και τον λόφο, βρίσκεται το αρχαίο λιμάνι του Λαυρίου. Από εκεί ξεκινούσε τμήμα του στόλου από τις τριήρεις των Αθηναίων, με σκοπό το εμπόριο, την μεταφορά των θησαυρών της γης σε συμμαχικά λιμάνια, τις πολεμικές αποστολές, αλλά και τις μεταφορές πολιτών από όλη την επικράτεια για την συμμετοχή τους στις θρησκευτικές-τελετουργικές διαδικασίες στον συγκεκριμένο χώρο. Στην πεδιάδα νότιοδυτικά του οικισμού, υπάρχουν τα ερείπια δωρικού ναού, του 5ου αι. π.Χ., που έχει γίνει γνωστός ως «ναός της Δήμητρας και Κόρης» από επιγραφή που βρέθηκε στην περιοχή. Στην μυθολογία, όπως αναφέρεται στον ομηρικό ύμνο (όχι του αρχαίου ποιητή) προς την Δήμητρα, εδώ βρέθηκε η θεά αιχμαλωτισμένη από πειρατές κατά το ταξίδι της από την Κρήτη, κατάφερε να δραπετεύσει και να μεταβεί στην Ελευσίνα.

το αρχαίο λιμάνι της πόλης του Λαυρίου. Εμπορικό κέντρο, πολεμικός ναύσταθμος, οχυρώθηκε κατα την διάρκεια του πελοποννησιακού πολέμου.

Μετά την εξάντληση των μεταλλείων του Λαυρίου και την καταστροφή του Θορικού από το Ρωμαίο αυτοκράτορα Σύλλα το 86 π.Χ. η περιοχή εγκαταλείφτηκε. Κατοικήθηκε και πάλι, κατά τη περίοδο που συνήθως ονομάζουμε «Πρωτο -Βυζαντινή»,   από τον 4οαι έως τον 7ο αι. μ.Χ., μέχρι την εποχή που ξεκινά η κάθοδος των σλαβικών φύλων προς τον ηπειρωτικό ελλαδικό χώρο.

Ας σημειωθεί πως η περιοχή της Λαυρεωτικής έχει χαρακτηριστεί με νομοθετήματα Εθνικός Δρυμός, Αρχαιολογικός χώρος, Ιστορικός τόπος και Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους….

Και όμως…η γη αυτή, έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη της που ορίζεται από το πέρασμα του χρόνου και την αδιαφορία της εκάστοτε γραφειοκρατίας. Οι όποιες ταμπέλες (περί αναστήλωσης) του υπουργείου πολιτισμού και της δημοτικής αρχής του Λαυρίου δεν μπορούν να καλύψουν την χρόνια «εγκληματική» αδράνεια για την έλλειψη ανάδειξης της διαχρονικά ιστορικής σπουδαιότητας του συγκεκριμένου τόπου. Σε οποιοδήποτε άλλο κράτος, που θέλει απλά να λέγεται σοβαρό και να επικαλείται χωρίς ντροπή το «αρχαίο ένδοξο παρελθόν» η συγκεκριμένη περιοχή θα είχε αναδειχθεί σαν αρχαιολογικό-πολιτιστικό πάρκο. Θα είχε προστατευτεί από την «επίσημη» ή «ανεπίσημη» αρχαιοκαπηλία, που συντελείται στην περιοχή από τις αρχές του 18ου αιώνα(!!!), είτε με την μορφή Αγγλικών, Γαλλικών και Ιταλικών «ιδιωτικών εταιρειών» που στις τάξεις τους υπήρχαν αρκετοί «περιηγητές» και «εξερευνητές», είτε με την δράση Ελληνικών «συμμοριών» που σε συνεργασία με ευρωπαίους κλεπταποδόχους ξεγύμνωσαν την περιοχή από τους ιστορικούς θησαυρούς της, συνεχίζοντας την καταστρεπτική  τους «δράση»μέχρι και τις τελευταίες δεκαετίες του εικοστού αιώνα.

προσέξτε στο κάτω δεξιό μέρος του πίνακα και λίγο πιο πάνω τον τρόπο που αντιμετώπισαν τις αρχαιότητες κάποιοι από τους «περιηγητές». Τα πλοία στο βάθος στέκονται έτοιμα να φορτώσουν τα κλοπιμαία…

 Γυρνώντας στο σήμερα, θα μπορούσε εάν υπήρχε πολιτική βούληση από το επίσημο νεοελληνικό κράτος, αντί του πλήρως υποβαθμισμένου αρχαιολογικού μουσείου της πόλης να υπήρχε ένα ενοποιημένο δίκτυο προστατευόμενων αρχαιολογικών χώρων μαζί με τους θησαυρούς του ορυκτολογικού μουσείου. Το τεχνολογικό πάρκο που έχει κατασκευαστεί στον χώρο της πρώην «Γαλλικής εταιρείας μεταλλίων Λαυρίου» και φιλοξενεί έκθεση παλαιών μηχανημάτων που χρησιμοποιήθηκαν κατά την περίοδο της λειτουργίας της, αλλά και πολιτιστικές εκδηλώσεις το καλοκαίρι, είναι σίγουρα μια θετική πρωτοβουλία από πλευράς του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου που ξεκίνησε το 1995.

Από το 1820 η περιοχή ανασκάπτεται συστηματικά, αλλά δεν αναδεικνύεται και δεν προστατεύεται. Η φημισμένη Βέλγικη αρχαιολογική σχολή είχε αρχίσει τις ανασκαφές από το 1963, φέρνοντας στο φώς πολύ σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα, η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία επίσης ασχολήθηκε με την περιοχή, μέχρι και η  Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, την ώρα που η επίσημη πολιτεία λόγω «έλλειψης κονδυλίων» από το υπουργείο «πολιτισμού» αφήνει τις πριν από χρόνια πενιχρές εργασίες αναστήλωσης που είχαν προηγηθεί, να καταρρεύσουν και πάλι από το πέρασμα του χρόνου, ενώ δεν υπάρχει η παραμικρή -έστω- περίφραξη του χώρου. Προφανώς ενδιαφέρει περισσότερο η «εύρεση κονδυλίων» από το υπουργείο οικονομικών για να «χρηματοδοτηθούν επαρκώς» τα «τραπεζικά ιδρύματα».

Φανταστείτε λοιπόν, όλο αυτόν τον χώρο σαν μια πολύβουη κυψέλη ανθρώπων, γεμάτο από αρχαιολόγους που σέβονται το λειτούργημα τους, από ξεναγούς, από συντηρητές, από απλούς υπαλλήλους φύλαξης, να υποδέχονται δεκάδες σχολεία από την Αθήνα, χιλιάδες τουρίστες όλο το χρόνο, αναδεικνύοντας την διαφορά του εναλλακτικού τουρισμού που σαν άμεσο στόχο θα έχει την απόκτηση της γνώσης και της σύνδεσης των επισκεπτών με τον ιστορικό χώρο και χρόνο. Ας φανταστούμε τα οφέλη για την εμπορική ζωή στην πόλη του Λαυρίου, αλλά και την ανάδειξη ενός ακόμα σπουδαίου αρχαιολογικού χώρου, την απόδοση του στον Ελληνα και Ευρωπαίο πολίτη μέσα από την ποιοτική ενημέρωση του για την ιστορία του τόπου, ως αντίβαρο στον τουρισμό «καζίνο» που προωθεί το υπουργείο πολιτισμού.

Τα τελευταία χρόνια παρακολουθώ θλιβερά δελτία ανακοινώσεων από το υπουργείο που περιγράφουν τις υπηρεσιακές «βόλτες» υψηλόβαθμων στελεχών της δημοσιουπαλληλικής γραφειοκρατίας στο χώρο του θεάτρου, για δήθεν χαρτογραφήσεις και εκθέσεις, την ώρα που τα αρχαιολογικά μνημεία της ευρύτερης περιοχής έχουν ήδη υποστεί ανεπανόρθωτες «ζημιές» και είναι έτοιμα να καταρρεύσουν.

Πρόκειται για ένα πολιτιστικό έγκλημα κατά εξακολούθηση.  Οσφυοκάμπτες, ολίγιστοι, θλιβεροί χαρτογιακάδες, υπαληλίσκοι και υπουργίσκοι των εκλεκτών πολιτικών οικογενειών, όλο αυτό το θλιβερό κύκλωμα δείχνουν με τις συγκεκριμένες ενέργειες τους πως αντιλαμβάνονται την ιστορική κουλτούρα του τόπου τους.

1. Οι φωτογραφίες από τον χώρο είναι δικές μου. Εννοείται ότι επιτρέπεται η αναδημοσίευση τους.

2. Η χαλκογραφία και το τοπογραφικό, καθώς και στοιχεία του κειμένου  βρίσκονται στο βιβλίο του Γεώργιου Δερμάτη «ΤΟΠΙΟ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ» , ΕΚΔΟΣΗ ΔΗΜΟΥ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ.

3. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την πόλη του ΛΑΥΡΙΟΥ μπορείτε να επισκεφτείτε την παρακάτω ηλεκτρονική διεύθυνση : lavreotiki.gr

εκδήλωση οικονομικής αλληλεγγύης στήν οικογένεια Νατζάφι

η φωτο από το blog πρόσωπα-Ρίτσα Μασούρα

 

ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 9 ΑΠΡΙΛΗ, προβάλλεται η ΤΑΙΝΙΑ KABULI KID(6.30μμ,20.30μμ,22.30μμ )                 μέ σκοπό τήν οικονομική ενίσχυση τής οικογένειας Νατζάφι, γιά όσους καί όσες δέν ξεχνούν, γιά όσους καί όσες δέν έχουν «επιλεκτικές» ευαισθησίες          

ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΑΛΕΞΗ ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟ,ΤΗΝ ΚΩΝΣTΑΝΤΙΝΑ ΚΟΥΝΕΒΑ,ΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑ ΤΟΝΤΙ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ ΝΑ ΞΑΝΑΦΩΝΑΞΟΥΜΕ ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΤΟΤΕ,ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ:

 ΧΑΜΙΝΤΟΥΛΑΝ ΝΑΤΖΑΦΙ

15ΧΡΟΝΩΝ, ΝΕΚΡΟΣ

ΦΕΡΣΤΕ ΝΑΤΖΑΦΙ

11 ΧΡΟΝΩΝ,ΤΥΦΛΗ

 Η ΣΙΩΠΗ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΕΝΟΧΗ